VÕ XUÂN SƠN

Trong cuốn “Tiếng hát trong phòng mổ” của tôi. Một khái niệm được nhắc đến nhiều lần, đó là tua trực.

Tua trực là một nhóm các bác sĩ trong khoa tập hợp lại trong ngày trực. Tùy theo chuyên ngành và cơ sở, tua trực được sắp xếp theo nhiều cách khác nhau. Ở một số nơi, người ta xếp các bác sĩ cọc 1, cọc 2, cọc 3… Cọc 1 là nhóm những bác sĩ đứng đầu các nhóm trực, gọi là trưởng tua. Cọc 2, cọc 3 thì cứ tuần tự tính xuống. Ở những cơ sở nói trên, họ xoay tua theo từng cọc. Ví dụ, có 6 anh cọc 1, 5 anh cọc 2, 7 anh cọc 3, thì cọc 1 trực 6 ngày 1 lần, cọc 2 trực 5 ngày 1 lần, còn cọc 3 thì 7 ngày mới phải trực 1 ngày.

Ở khoa tôi hồi đó, tua trực sắp xếp theo nhóm, trực chung với nhau luôn. Mỗi tua trực lúc đầu thường chỉ có 3 người chính thức, sau này có nhiều người hơn, được 4 người chính thức, còn lại là các bác sĩ đi học, hoặc các bác sĩ nội trú, bị bắt phải trực 2 tua. Các tua trực thường khá ổn định, kéo dài nhiều năm, do vậy, sự gắn kết giữa các thành viên trong tua trực khá chặt chẽ. Sau khi tôi nghỉ, lượng bác sĩ nhiều hơn, nghe nói mỗi tua trực có tới 5, thậm chí 6 người chính thức.

Có lẽ không ngành nào có tỉ lệ học sau đại học nhiều như ngành y. Hôm nay, facebook nhắc lại tấm hình đăng năm 2018, cách đây 7 năm. Thành viên thứ tư trong tua trực của tôi hồi đó đã bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ Y học. Thành viên thứ tư này khi đó đang làm trưởng tua trực. Lúc này, tôi đã nghỉ việc tại bệnh viện công và không còn làm trưởng tua hơn 11 năm, chỉ tham gia giảng dạy tại trường, chủ yếu cho các lớp sau đại học, hướng dẫn và chấm luận án cho các bạn đi sau.

Tôi không nhớ tôi đến dự buổi đó với vai trò gì, nhưng tất cả những người đứng trên đó, ngoài Tân Tiến sĩ ra, thì đều là, hoặc Thầy hướng dẫn, hoặc thành viên Hội đồng chấm thi, từ Chủ tịch đến Phản biện 1, Phản biện 2, Phản biện 3, Thư kí, Ủy viên.