VÕ XUÂN SƠN

Hôm nay, anh @Lê Ngọc Dũng có một bài viết, bàn luận về việc người bác sĩ có vô cảm, lạnh lùng, chai đá hay không, xuất phát từ một bài viết của một bác sĩ nào đó, cho rằng người bác sĩ cần phải vô cảm, thì mới có thể chữa bệnh được.

Thực ra, điều mà anh bác sĩ nói là thầy thuốc cần phải “vô cảm”, không có nghĩa là vô cảm thực sự. Ý anh ấy có lẽ là bác sĩ phải tỏ ra lạnh lùng, để có thể giải quyết những ca bệnh phức tạp, đưa ra những quyết định sáng suốt. Điều này, BS @Le Ngoc Dung đã nhắc lại lời của BS ThyAnh, cho rằng “Bình tĩnh là điều tích cực, là đức tính rất cần có cho nv làm cấp cứu hồi sức, còn vô cảm thường là một trạng thái tiêu cực thể hiện sự không biết thấu cảm với nỗi đau đồng loại”.

Do vậy, người thầy thuốc cần phải bình tĩnh, chứ không phải là vô cảm. Theo BS Thyanh, “bình tĩnh” là khả năng làm chủ cảm xúc và xử lý tình huống một cách lý trí mà không để cảm xúc lấn át, còn vô cảm là trạng thái hoàn toàn không có hoặc bị “liệt cảm xúc”, thường đi kèm với sự thờ ơ, thiếu quan tâm tới người bệnh và không phản ứng phù hợp với tình huống đang xảy ra xung quanh.

Trong cuốn Tiếng hát trong phòng mổ Tập 2 của tôi, có một bài viết tên là “Chuyện nhỏ mà không nhỏ”, nói về những trăn trở của các bác sĩ khi nhìn thấy cái sẹo mổ cực kì phản cảm của bệnh nhân sau khi được mình mổ, rồi cảm giác rất tiêu cực của người bệnh sau khi bị cạo tóc để mổ. Đối với những kẻ vô cảm, họ không cần quan tâm đến cảm xúc của người bệnh.

Mời các bạn đọc một trích đoạn trong câu chuyện nói trên:

Nhiều bệnh nhân, sau khi được mổ vùng cổ với đường mổ dọc xong, bao gồm cả bệnh nhân mổ thoát vị đĩa đệm cột sống cổ lối trước, lẫn bệnh nhân mổ dò động mạch cảnh xoang hang, cái sẹo mổ ở cổ rất phản cảm, cứ như có con đỉa no căng máu bám vô cổ. Đa số người bệnh được mổ dò động mạch cảnh xoang hang không kêu ca gì, vì trước đó, mắt họ bị lồi ra, thậm chí có người kết mạc mắt bị lòi ra đỏ lòm. Nên nếu đánh đổi một vết sẹo nơi cổ để mắt họ trở lại bình thường, thì họ cũng dễ chấp nhận.

Nhưng là bác sĩ, chúng tôi lại khó có thể chấp nhận điều đó. Tôi tìm được một số bài báo nói về đường mổ ngang cổ và đường mổ chữ Z, với mục đích để hạn chế sẹo mổ cho bệnh nhân. Từ đó, chúng tôi áp dụng đường mổ ngang cổ cho các trường hợp mổ 1 tầng đĩa đệm cổ. Đối với các trường hợp mổ nhiều tầng hơn, chúng tôi dùng đường mổ chữ Z, có một đoạn dọc nhưng ngắn, nên sẹo mổ khá đẹp, nhất là sau mổ khoảng một năm trở đi.

….

Sau này, thỉnh thoảng gặp những bệnh nhân đã mổ thoát vị đĩa đệm cột sống cổ lối trước với đường mổ dọc, thấy họ mang vết sẹo dài dọc theo cổ, tôi mới thấy không uổng công mình mày mò tìm hiểu. Thật tiếc là những tài liệu về đường mổ rạch ngang cổ và đường mổ chữ Z tôi tìm được, lại là từ thư viện của cái bệnh viện mà nhiều bác sĩ ở đó rất “kiên định” với đường mổ dọc cổ, dù cho hầu hết những bệnh nhân được mổ mang cái vết sẹo khá phản cảm, hoặc phải đi làm thẩm mĩ trị sẹo.

Hết trích.

Xin được trích tiếp một đoạn, cũng trong bài viết đó, được đưa vô bìa sách, như đoạn kết cho bài viết này: “Nếu chúng ta chịu khó chú ý đến những gì xảy ra cho bệnh nhân từ tác động của các cuộc điều trị, chúng ta sẽ dễ dàng nhận thấy mình cần làm gì, để giảm thiểu những tác động tiêu cực của các biện pháp điều trị mà chúng ta áp dụng cho họ”.